Khoa Vật lý, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế

        Trường Đại học Sư phạm-ĐH Huế được thành lập năm 1957, là trường thành viên của Đại học Huế. Tiền thân của Khoa Vật lý ban đầu có tên là Ban Lý Hoá, một trong các Ban của trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế. Khi đó lực lượng giảng viên tại chỗ rất mỏng, chỉ khoảng vài ba người biên chế của Trường Đại học Sư phạm. Đa số giảng viên đều ở Trường Đại học Khoa học và giảng viên thỉnh giảng từ Sài Gòn (nay là Tp. Hồ Chí Minh). Cơ sở vật chất ban đầu còn rất hạn chế, sinh viên học các môn thí nghiệm sử dụng chung các phòng thí nghiệm Vật lý đại cương đặt tại Trường Đại học Khoa học-ĐH Huế. Trưởng ban Lý Hoá đầu tiên là thầy Tôn Thất Hanh, Kỹ sư Hoá học, tốt nghiệp ở Pháp, sau đó là thầy Nguyễn Văn Thọ, sinh viên Ban Lý Hoá, Trường Đại học Sư phạm Huế tốt nghiệp năm 1963. Cùng khóa còn có thầy Tôn Thất Quỵ, thầy Nguyễn Phụng Hoàng sau này cũng là cán bộ giảng dạy khoa Vật lý. Tổng số sinh viên Ban Lý Hoá tốt nghiệp cả hai cấp tính đến năm 1974 là 291 người. Các sinh viên tốt nghiệp được phân đi chủ yếu tại các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên,  đa số đều đảm nhận tốt nhiệm vụ đào tạo của mình.

        Năm 1975, miền Nam hoàn toàn giải phóng, các sinh viên năm thứ 3 và năm thứ 4 ban Lý Hoá, Trường Đại học Sư phạm Huế cùng với một số anh chị em sinh viên ban Lý Hoá, Trường Đại học Khoa Học muốn chuyển sang Sư phạm nhập vào thành một lớp được đào tạo tiếp một năm, thi tốt nghiệp mà không thực tập sư phạm vào hè năm 1976.

       Chỉ vài năm sau khi đất nước hoàn toàn thống nhất, Đại học Huế giải thể, lúc này Trường Đại học Sư phạm Huế trực thuộc Bộ Giáo dục. Ban Lý Hoá của Trường tách thành hai khoa độc lập là Khoa Vật lý và Khoa Hoá học. Người trưởng Khoa Vật Lý đầu tiên là Phó tiến sĩ (bây giờ gọi là Tiến sĩ) Phạm Chí Đại. Ban đầu, Khoa Vật lý có 3 tổ chuyên môn là tổ Điện Quang, tổ Cơ Nhiệt và tổ Giáo học pháp. Khoa đào tạo mỗi năm một lớp Cử nhân Sư phạm Vật lý hệ chính quy với số lượng sinh viên khoảng 50 sinh viên (chỉ có một năm tuyển 02 lớp). Số lượng giáo viên đảm nhận công tác đào tạo ban đầu khoảng 20 người, với 02 Phó tiến sĩ, số còn lại là Cử nhân và Thạc sĩ.

        Sau này Khoa biên chế lại thành 3 tổ chuyên môn: Tổ Vật lý Lý thuyết, tổ Phương pháp giảng dạy-Kỹ thuật và tổ Vật lý đại cương. Năm 2006, do nhu cầu phát triển, Khoa được Trường giao nhiệm vụ mở mã ngành Sư phạm Kỹ thuật Công nghiệp và xây dựng tổ Sư phạm Kỹ thuật Công nghiệp. Trong quá trình xây dựng Khoa, nhiều cán bộ được tạo điều kiện đi học sau đại học ở trong và ngoài nước. Do đó, số lượng và chất lượng giảng viên Khoa Vật lý được nâng lên và dần hội đủ điều kiện để ĐH Huế trình với Bộ Giáo dục & Đào tạo cho phép Khoa đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ 02 chuyên ngành: Phương pháp giảng dạy Vật lý và Vật lý Lý thuyết-Vật lý toán.

        Trong suốt quá trình hình thành và phát triển, thầy và trò khoa Vật lý luôn luôn trân trọng, giữ gìn tinh thần đoàn kết, nhất trí cao trong nội bộ vì sự nghiệp đào tạo và bồi dưỡng nâng cao chất lượng giáo viên Vật lý cho các trường trung học phổ thông ở miền Trung, Tây Nguyên và trên khắp đất nước. Trong 65 năm qua, tập thể giảng viên, cán bộ công chức và sinh viên, học viên cao học thuộc các hệ đào tạo của khoa Vật lý, Đại học Sư phạm-Đại học Huế đã không ngừng khắc phục mọi khó khăn trở ngại, từng bước xây dựng đội ngũ, tăng cường nề nếp giảng dạy và học tập, đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học và bồi dưỡng cán bộ để tạo dựng nên một khoa Vật lý có diện mạo như ngày nay.

        Từ một đội ngũ cán bộ giảng viên tại chỗ có số lượng và chất lượng khiêm tốn từ lúc mới thành lập cho đến năm 1975, khi đã hình thành khoa Vật lý, đội ngũ cán bộ tăng nhanh về số lượng nhưng chất lượng còn hạn chế. Được sự quan tâm giúp đỡ của Đảng uỷ và Ban Giám hiệu nhà trường, khoa Vật lý đã nhanh chóng bổ sung, nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ, nhất là cán bộ giảng dạy trẻ. Hàng loạt cán bộ trẻ đã được cho đi đào tạo trong nước và ngoài nước, một số cán bộ sau khi học xong quay trở lại phục vụ khoa, một số cán bộ không trở về nữa. Tuy nhiên, số lượng cán bộ ngày vẫn không ngừng gia tăng về số lượng và chất lượng. Trải qua bao nhiêu xây dựng và phát triển, với những biến động về đội ngũ, nhiều người được đề bạt, một số chuyển đi nơi khác hiện nay khoa Vật lý có 22 cán bộ công chức, gồm 18 giảng viên và 4 cán bộ phục vụ giảng dạy. Trong số giảng viên có 6 Phó Giáo sư, 9 Tiến sĩ, các giảng viên và cán bộ còn lại hầu hết là thạc sĩ và cử nhân. Hiện đang có 2 GV đang làm nghiên cứu sau tiến sĩ và thạc sĩ ngoài nước.        

        Hiện nay, Khoa Vật lý đào tạo các ngành Sư phạm Vật lý, Sư phạm Vật lý bằng tiếng Anh và Sư phạm Công nghệ. Đặc biệt, Khoa Vật lý được nhà trường, Đại học Huế và Bộ Giáo dục-Đào tạo tín nhiệm giao cho trọng trách đào tạo Cử nhân Vật lý tiên tiến bằng tiếng Anh, theo mô hình đào tạo của Khoa Vật lý Đại học Virginia, Hoa Kỳ từ năm 2006. Nhiều sinh viên sau khi tốt nghiệp đã nhận được học bổng làm nghiên cứu sinh, thạc sĩ tại nước ngoài như: Đại học Virginia, Hoa Kỳ (05 sinh viên); Nhật Bản (02 sinh viên), Italia (01 sinh viên), Pháp (07 sinh viên), Đài Loan (15 sinh viên). Các sinh viên còn lại được tuyển dụng vào các vị trí công tác tốt như trở thành giáo viên Vật lý tại các trường THPT ở miền Trung và miền Nam, hay làm việc tại các công ty liên doanh với nước ngoài đặt tại Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Huế. Ngoài ra, Khoa còn tham gia đào tạo và quản lý các lớp kỹ sư INSA Val de Loire liên kết với Pháp theo hình thức 2 năm học tại Trường Đại học Sư phạm Huế và 3 năm theo các trường thuộc hệ thống INSA tại Pháp.

        Về đào tạo sau đại học, tính đến nay khoa đã đào tạo được hàng trăm thạc sĩ, hướng dẫn và bảo vệ thành công 20 NCS và hiện đang hướng dẫn 11 NCS của cả 2 chuyên ngành. Đặc biệt, trong những năm gần đây số lượng đầu vào đào tạo thạc sĩ tăng lên đáng kể. Trung bình mỗi năm Khoa có 2 lớp SĐH với tổng số trên 50 học viên. Ngoài ra, khoa còn tham gia chương trình đào tạo Thạc sĩ với đại học Quốc gia Chiao Tung Đài Loan trong đó 1 năm đào tạo tại Trường Đại học Sư phạm Huế và 1 năm đào tạo tại Đài Loan với học bổng toàn phần khi đi học tại Đài Loan.

        Song song với loại hình đào tạo chính quy tại chỗ, cùng với chủ trương chung của trường Đại học Sư phạm Huế, Khoa Vật lý còn tham gia đào tạo loại hình đào tạo chính quy hợp đồng tại trường như: Năm 1996 mở lớp cử tuyển Quảng Trị (50 sinh viên tốt nghiệp), cử tuyển Quảng Bình (43 sinh viên tốt nghiệp) . Năm 1997 mở các lớp chính quy hợp đồng ngoài trường từ năm học 1999-2000 đến 2004-2005: các lớp Lý ĐH1, ĐH2, ĐH3 tại Đại học Đồng Tháp (172 sinh viên tốt nghiệp), lớp Vật lý tại CĐSP Nha Trang (43 sinh viên tốt nghiệp). Đặc biệt mở các lớp cử tuyển Miền Núi đào tạo con em các dân tộc thiểu số từ năm 1999 đến nay.

          Về loại hình phi chính quy, Khoa Vật lý có hợp đồng đào tạo với Sở GD&ĐT Bình Trị Thiên đào tạo được 2 khoá Chứng chỉ Cử nhân Sư phạm Vật lý cho các giáo viên trung học cơ sở trong tỉnh từ các năm 1995-1998. Từ  năm học 1995-1996, đáp ứng nhu cầu nâng chuẩn cho giáo viên trung học cơ sở và bổ sung cấp tốc các giáo viên trung học phổ thông cho các vùng sâu và vùng xa, Khoa Vật lý bắt đầu triển khai đào tạo các lớp Lý Chuyên tu với tổng số sinh viên đã tốt nghiệp khoảng 864 học viên bao gồm tại CĐSP Tp. Hồ Chí Minh (8 khoá tốt nghiệp với tổng số 588 sinh viên), An Giang (2 khoá tốt nghiệp với tổng số 116 sinh viên), Đồng Tháp (2 khoá tốt nghiệp với tổng số 60 sinh viên), Đồng Nai (2 khoá tốt nghiệp với tổng số 100 sinh viên), Quảng Nam, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế, Tây Ninh, … Hiện nay, Khoa đã và đang triển khai đào tạo liên thông các ngành Sư phạm Vật lý và Sư phạm Công nghệ cho các tỉnh Khánh Hòa, Đồng Nai, Quảng Ngãi, Đắc Lắc,…. với số lượng hàng trăm sinh viên tốt nghiệp mỗi năm

        Cùng với giảng dạy lý thuyết, Khoa đã được Nhà Trường đầu tư xây dựng 04 phòng thí nghiệm, đó là phòng thí nghiệm Giáo học pháp, phòng thí nghiệm Vật lý đại cương, phòng thí nghiệm Vô tuyến điện và phòng thí nghiệm Điện Kỹ thuật để phục vụ giảng dạy thực hành. Ngoài ra Khoa còn có các phòng thí nghiệm thuộc chương trình Vật lý tiên tiến với nhiều thiết bị hiện đại như phòng thí nghiệm Điện-điện tử, thí nghiệm 221, 222, 317, 318, và thí nghiệm Quang và Quang phổ.

        Trên cơ sở quán triệt sâu sắc ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác nghiên cứu của một trường đại học, khoa Vật lý đã đầu tư nhiều cho việc tạo điều kiện cho cán bộ giảng viên tích cực tham gia nghiên cứu khoa học. Việc nghiên cứu khoa học của cán bộ trong khoa gắn liền với công tác bồi dưỡng, nâng cao. Cho đến nay cán bộ trong khoa đã thực hiện được 07 đề tài nghiên cứu khoa học cấp nhà nước, 15 đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ, khoảng 30 đề tài nghiên cứu khoa học cấp trường. Ngoài ra khoa đã có 12 giáo trình được viết và trên 6 đầu sách được in phục vụ công tác đào tạo đại học và sau đại học. Việc nghiên cứu khoa học trong sinh viên thực sự có chất lượng, nhiều đề tài nghiên cứu khoa học của sinh viên khoa Vật lý được giải thưởng nghiên cứu khoa học của sinh viên toàn quốc. Đặc biệt sinh viên Vật lý tiên tiến  rất tích cực trong nghiên cứu khoa học, số đề tài nghiên cứu khoa học cấp trường do một số nhóm sinh viên Vật lý tiên tiến thực hiện dưới sự cố vấn của các cán bộ trong khoa đã được nghiệm thu với kết quả xuất sắc và tốt trong đó có 02 đề tài đạt giải giải khuyến khích trong cuộc thi Tài năng Khoa học Trẻ do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức năm học 2010-2011.

        Từ sau ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, khoa Vật lý lớn mạnh như ngày hôm nay là nhờ sự lãnh đạo sáng suốt, đúng đắn, kịp thời của Đảng uỷ, Ban Giám hiệu nhà trường. Sâu sát hơn nữa là sự lãnh đạo của Chi bộ khoa Vật lý đã lèo lái các hoạt động của khoa từng bước khắc phục khó khăn để thực hiện các nhiệm vụ chính trị, chuyên môn của khoa. Chi bộ Đảng khoa Vật lý đã không ngừng phát huy truyền thống đoàn kết, nhất trí vì nhiệm vụ và quyền lợi chung, lãnh đạo Ban Chủ nhiệm khoa, Công đoàn, Đoàn Thanh niên Cộng Sản Hồ Chí Minh và Hội Liên hiệp sinh viên khoa cùng nhau thực hiện tốt nhiệm vụ đào tạo, quan tâm sâu sát cuộc sống của từng cá nhân trong khoa, phát huy tối đa năng lực của mỗi cán bộ trong khoa, đảm bảo quyền lợi của từng cán bộ và sinh viên trong khoa. Liên tục trên 20 năm, chi bộ Đảng khoa Vật lý luôn đạt danh hiệu chi bộ trong sạch, vững mạnh. 100% đảng viên trong chi bộ đạt danh hiệu đảng viên loại 1. Trong năm năm trở lại đây, chi bộ đã kết nạp 6 đảng viên mới gồm 2 cán bộ và 4 sinh viên. Hiện tại chi bộ khoa Vật lý có 14 đảng viên trực tiếp tham gia sinh hoạt chi bộ.

          Công đoàn bộ phận khoa Vật lý là một tập thể mạnh, thực sự đại diện cho tiếng nói của công nhân viên chức trong khoa. Hoạt động của công đoàn thực hiện đúng và đầy đủ các chế độ chính sách của nhà nước và của trường, kịp thời động viên, nhắc nhở cán bộ hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình Dưới sự lãnh đạo của Chi bộ, Công đoàn khoa luôn phối hợp tốt với chính quyền trong việc tổ chức triển khai các mặt hoạt động của khoa. Liên tục nhiều năm liền Công đoàn bộ phận khoa Vật lý được Công đoàn cơ sở trường Đại học Sư phạm và công đoàn Đại học Huế đánh giá cao.

          Đáp ứng yêu cầu đào tạo toàn diện, ngoài công tác dạy, học và nghiên cứu khoa học, khoa Vật lý đã hết sức chú trọng đến việc tổ chức các hoạt động rèn luyện nghiệp vụ sư phạm, thi đua văn nghệ, thể dục, thể thao và các hoạt động xã hội cho sinh viên tham gia. Ngọn cờ đầu trong các lĩnh vực này là Đoàn Thanh Niên Cộng Sản Hồ Chí Minh và Hội Liên hiệp Sinh viên. Liên chi Đoàn và Liên chi Hội khoa Vật lý trong suốt quá trình phát triển của khoa đã không ngừng sát cánh cùng Chi bộ Đảng và Ban Chủ nhiệm khoa để tổ chức thành công các hoạt động ngoại khoá của sinh viên khoa Vật lý. Thông qua các hoạt động này mà tập thể cán bộ và sinh viên khoa Vật lý đã có được mối quan hệ đoàn kết, gắn bó, tạo nếp sống vui tươi lành mạnh, đồng thời đây cũng là cách tốt nhất để chuẩn bị hành trang nghề nghiệp cho mỗi thầy cô giáo Vật lý trong tương lai.

        Sáu mươi lăm năm xây dựng và phát triển, thầy trò và các thế hệ sinh viên, giáo viên khoa Vật lý, Đại học Sư phạm-Đại học Huế rất tự hào về những thành quả to lớn đã đạt được. Chúng ta có thể điểm qua các thành tích đạt được như sau:

A. Thành tích của khoa Vật lý

1. Bằng khen của UBND Tỉnh năm 1999-2000.

2. Bằng khen của Bộ Giáo dục - Đào tạo năm 2000-2001.

3. Bằng khen của Bộ Giáo dục - Đào tạo nhân dịp kỷ niệm 45 năm thành lập trường ĐHSP Huế, năm 2001-2002.

4. Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ năm 2003-2004.

5. Bằng khen của Bộ Giáo dục - Đào tạo năm 2004-2005.

6. Bằng khen của Bộ Giáo dục - Đào tạo năm 2014-2015, 2015-2016, 2017-2018.

7. Cờ thi đua của Bộ Giáo dục - Đào tạo năm 2019-2020.

B. Thành tích của cá nhân thuộc đơn vị

1. Bằng khen Thủ tướng Chính phủ: 02 người năm 1999, 2000

2. Bằng khen Bộ Giáo dục - Đào tạo: 05 người năm 1996, 2000, 2002, 2005

3. Bằng khen Tỉnh, Thành phố: 02 người năm 2003, 2005

        Để có những thành quả nêu trên, trước hết là do tập thể các thầy cô giáo và các thế hệ sinh viên của Khoa đã đoàn kết nhất trí, khắc phục mội khó khăn, tích cực phấn đấu để hoàn thành nhiệm vụ của Khoa, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng và phát triển trường Đại học Sư phạm Huế và Đại học Huế ngày càng lớn mạnh, góp phần thiết thực nhất vào sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá của địa phương và của cả nước.

        Những thành tích mà khoa Vật lý đạt được trong 65 năm qua không thể tách rời khỏi sự lãnh đạo của Đảng Uỷ, Ban Giám Hiệu nhà trường, sự hợp tác của các khoa, phòng ban trong Đại học Sư phạm Huế và trong các trường thành viên của Đại học Huế, đặc biệt sự giúp đỡ ân tình của trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Viện Vật lí, các Sở Giáo dục, các trường Đại học Sư phạm, Cao đẳng Sư phạm trên toàn quốc,v.v… cùng bạn bè thân hữu trên toàn thế giới. Nhân dịp này, thay mặt tập thể thầy cô giáo và các thế hệ sinh viên, học viên cao học thuộc các loại hình đào tạo khác nhau của khoa Vật lý, chúng tôi xin bày tỏ sự biết ơn chân thành đối với lãnh đạo Nhà trường, các khoa, phòng, các đơn vị bạn và bạn bè thân hữu khắp nơi, trong và ngoài nước, nhất là đối với các thầy cô giáo đã trực tiếp chia sẻ ngọt bùi cùng khoa trong chặng đường đầy thử thách, cam go của 65 năm xây dựng và phát triển vừa qua.

        Phấn khởi và tự hào với những thành quả đạt được của 65 năm qua, thầy trò và các thế hệ sinh viên khoa Vật lý sẽ tiếp tục tập trung sức lực và trí tuệ của mình đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị tư tưởng, tăng cường nề nếp giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học và xây dựng đội ngũ, cơ sở vật chất, tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy, học tập, từng bước mở rộng quy mô và các loại hình đào tạo một cách hợp lý, phấn đấu hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao nhằm khẳng định uy tín và vị thế của mình, thiết thực góp phần xứng đáng vào việc xây dựng trường Đại học Sư phạm và Đại học Huế ngày càng lớn mạnh, thông qua đó góp phần vào sự nghiệp xây dựng và phát triển giáo dục, kinh tế, văn hoá - xã hội của địa phương, miền Trung và của cả nước.